Σχηματισμός αρχικών χρόνων ενεργητικής φωνής
Στη συνέχεια μελετάμε τις αυξήσεις στους παρελθοντικούς χρόνους
Η αύξηση είναι:
α. συλλαβική (ἐ), εφόσον το ρήμα ξεκινά στον ενεστώτα από σύμφωνο,
*** Όταν το ρήμα αρχίζει από ῥ-, το ρ διπλασιάζεται μετά την αύξηση, π.χ. ῥέπω à ἔρρεπον.
β. χρονική (έκταση του βραχύχρονου σε μακρόχρονο), εφόσον το ρήμα ξεκινά από φωνήεν,
α / ε η | π.χ. ἅπτω ἧπτον
ἐλπίζω ἤλπιζον |
ο ω | ὀνομάζω ὠνόμασα |
ῐ ῑ | ἱδρύω ἵδρυσα |
ῠ ῡ | ὑβρίζω ὕβριζον |
αι / ει ῃ
οι ῳ |
αἰκίζωι ᾐκιζον
οικίζω ᾠκιζον |
αυ / ευ ηυ | αὐξάνω ηὔξανον
εὔχομαι ηὐχόμην |
Προσοχή στις λεπτομέρειες!
Τι γίνεται με τα ρήματα που αρχίζουν με 3 σύμφωνα ή και 2 σύμφωνα, χωρὶς ὅμως νὰ εἶναι τὸ πρῶτο ἄφωνο καὶ τὸ δεύτερο ὑγρὸ ἤ ἔνρινο; Τι γίνεται με τα ρήματα που αρχίζουν με ζ,ξ,ψ;
Αύξηση συλλαβική: εεεεεεεε
Ας βρούμε μαζί παραδείγματα
Τι γίνεται με τα ρήματα που αρχίζουν με χ, φ, θ;
Ὅταν τὸ ἀρχικὸ σύμφωνο τοῦ θέματος εἶναι δασύπνοο (χ – φ – θ), τρέπεται στὴ συλλαβὴ τοῦ ἀναδιπλασιασμοῦ στὸ ἀντίστοιχο ψιλόπνοο (κ – π – τ)
π.χ.
χορεύ-ω, κε-χόρευ-κα, ἐ–κε-χορεύ-κειν΄ φυτεύ-ω, πε-φύτευ-κα, ἐ–πε-φυ-τεύ-κειν΄ θύ-ω, τέ-θυ-κα, ἐ–τε-θύ-κειν.
Κλίση οριστικής σε όλους τους χρόνους
Οριστική | |
Ενεστώτας | λύ-ω
λύ-εις λύ-ει λύ-ομεν λύ-ετε λύ-ουσιν |
Παρατατικός | ἔλυ-ον
ἔλυ-ες ἔλυ-ε ἐλύ-ομεν ἐλύ-ετε ἔλυ-ον |
Μέλλοντας | λύσ-ω
λύσ-εις λύσ-ει λύσ-ομεν λύσ-ετε λύσ-ουσιν |
Αόριστος | ἔλυσ-α
ἔλυσ-ας ἔλυσ-ε ἐλύσ-αμεν ἐλύσ-ατε ἔλυσ-αν |
Παρακείμενος
μονολεκτικός & περιφραστικός |
λέλυκ-α
λέλυκ-ας λέλυκ-ε λελύκ-αμεν λελύκ-ατε λελύκ-ασιν |
Υπερ/λικος | ἐλελύ-κειν
ἐλελύ-κεις ἐλελύ-κει ἐλελύ-κεμεν ἐλελύ-κετε ἐλελύ-κεσαν |