https://www.slideshare.net/dnima/1-10060019
- Ποιες είναι οι εξελίξεις στην Ευρώπη κατά τον 17ο και τον 18ο αι;
α) Οικονομικές μεταβολές
Στη διάρκεια του 18ου αιώνα στην Ευρώπη σημειώθηκαν:
- θεαματική αύξηση του πληθυσμού.
- μεταβολές στην αγροτική οικονομία για να καλυφθούν οι ανάγκες του πληθυσμού ( = αγροτική επανάσταση).
- ανάπτυξη του εμπορίου (Ευρώπη-Αφρική-Αμερική) και συσσώρευση κεφαλαίων στα χέρια Ευρωπαίων επιχειρηματιών.
- α) μεταβολές στην παραγωγική διαδικασία: χρήση νέων μηχανών
β) άνεργοι αγρότες συγκεντρωμένοι στις πόλεις για να βρουν εργασία
= παράγοντες που οδηγούν στη γέννηση της βιομηχανίας, δηλαδή στην εκβιομηχάνιση (=δημιουργία μεγάλων εργοστασίων)
Οι 4 παραπάνω αλλαγές αποτέλεσαν στη Μ. Βρετανία την α΄φάση της βιομηχανικής επανάστασης.
β) Κοινωνικές μεταβολές
1.Αριστοκράτες: προσπαθούν να διαφυλάξουν τα προνόμιά τους.
2.Αστική τάξη: ενισχύει διαρκώς τη θέση της.
3.Αγρότες και ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα: ζουν σε άθλιες συνθήκες.
γ) Πολιτική κατάσταση
- Ευρώπη: απόλυτη μοναρχία: όλη η εξουσία συγκεντρωμένη στα χέρια του βασιλιά.
- Μ. Βρετανία: μοναρχία με πολιτικά δικαιώματα για τις οικονομικά ισχυρές τάξεις μετά από πιέσεις της αριστοκρατίας.
Πνευματικές εξελίξεις
Πρόοδος των φυσικών επιστημών – Πρωτοπόροι:
- Φράνσις Μπέικον
- Ρενέ Ντεκάρτ
- Τζον Λοκ
- Ισαάκ Νεύτων
- Ποιες οι κύριες θέσεις του κινήματος του Διαφωτισμού ;
- η απόρριψη κάθε αυθεντίας
- η κριτική της υφιστάμενης γνώσης
- η αποδοχή της λογικής για την ερμηνεία του κόσμου (ορθολογισμός)
- η πεποίθηση ότι ο άνθρωπος μπορεί να προοδεύει συνεχώς
- Ποιος ο χρόνος και οι χώροι εκδήλωσής του;
Πρώτη εμφάνιση τέλη 17ου αι. στην Αγγλία – κορύφωση 18ος αι. στην Γαλλία – στη συνέχεια εξάπλωση σε Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο
- Ποιοι οι κύριοι εκπρόσωποι του Διαφωτισμού;
Ρουσό, Βολτέρος, Ντιντερό, Μοντεσκιέ, Ντ΄ Αλαμπέρ
- Ποιες οι βασικές θέσεις του Διαφωτισμού στην πολιτική;
Να εξηγήσετε τους όρους:
- Φυσικά δικαιώματα (ζωής, ιδιοκτησίας, ισότητας, ελευθερίας σκέψης και έκφρασης)
- Κοινωνικό συμβόλαιο / Τζον Λοκ : τα άτομα παραχωρούν δικαιώματα στο κράτος για να μπορέσουν να επιβιώσουν
- Γενική βούληση / Ρουσό : σύνθεση των ατομικών βουλήσεων (=τα άτομα καταλήγουν σε κοινά σημεία για όσα θέλουν ξεχωριστά ο καθένας) – έτσι εκφράζεται το δημόσιο και όχι το ατομικό συμφέρον
- Διάκριση των εξουσιών / Μοντεσκιέ / διακριτοί φορείς εξουσίας:
α. Εκτελεστική εξουσία = η κυβέρνηση
β. Νομοθετική εξουσία = η βουλή
γ. Δικαστική εξουσία = οι δικαστές
- Πού άσκησε επίδραση ο Διαφωτισμός;
- αμερικανική και γαλλική επανάσταση
- φωτισμένη δεσποτεία
- Ποια η σχέση Διαφωτισμού και θρησκείας;
- Αυστηρή κριτική στην καθολική εκκλησία.
- Ανεξιθρησκία, που απαλλάσσει τους ανθρώπους από τη μισαλλοδοξία
- Ποια η βασική θέση του Διαφωτισμού για την εκπαίδευση;
Ρουσό / «Αιμίλιος» / Ο δάσκαλος χρειάζεται μόνο να θέτει ερωτήματα και να οδηγεί τον μαθητή στην ανακάλυψη απαντήσεων.
- Ποιες οι κύριες απόψεις του Διαφωτισμού για την οικονομία;
- Φυσιοκρατία / Κενέ / Γαλλία, φυσική λειτουργία της οικονομίας, δηλαδή δίχως κρατικές παρεμβάσεις
- Οικονομικός φιλελευθερισμός / Άνταμ Σμιθ / Αγγλία, το κράτος δεν πρέπει να παρεμβαίνει παρά ελάχιστα στην οικονομική ζωή.
10. Τι ήταν η Εγκυκλοπαίδεια;
Συλλογικό έργο 33 τόμων, με πρωτεργάτες τους Ντιντερό και Ντ’ Αλαμπέρ, που παρουσιάζει όλες τις νέες γνώσεις.
- Ποια η διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού;
Οι διαφωτιστικές ιδέες διαδόθηκαν αρχικά στην Ευρώπη και αργότερα στον υπόλοιπο κόσμο.