%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%af%ce%bb%ce%b7%cf%88%ce%b7
Σύνταξη της περίληψης
Α. Προετοιμασία
- Διαβάζω(και ξαναδιαβάζω) προσεκτικά ολόκληρο το κείμενο που μου δόθηκε για να βρω το Θεματικό Κέντρο (Θ.Κ).
- Μελετώ το κείμενο κατά παράγραφο:
α. διαβάζω
β.βρίσκω το νοηματικό κέντρο κάθε παραγράφου (Δίνω προσοχή και στη θεματική πρόταση)
γ. διατυπώνω ένα διευρυμένο πλαγιότιτλο (κεντρική ιδέα)
Ο διευρυμένος πλαγιότιτλος αποτελεί φράση – πρόταση με ολοκληρωμένο νόημα, διότι, πρόκειται να αποτελέσει περίοδο λόγου στη μελλοντική μου περίληψη. Ο πλαγιότιτλος εμπεριέχεται στη θεματική περίοδο ή, αν αυτή δεν υπάρχει, στο νοηματικό κέντρο της παραγράφου.
(Κάποτε μπορεί να αντιμετωπίσω το κείμενο και κατά ενότητα, ενώνοντας 2-3 παραγράφους που έχουν νοηματική συνάφεια και βγάζοντας ένα ενιαίο νόημα.)
- Εντοπίζω τις διαρθρωτικές λέξειςκαθώς και τις φράσειςμε τις οποίες επιτυγχάνεται η συνοχή του ευρύτερου κειμένου(συνδετικές λέξεις και φράσεις). Βρίσκω τις νοηματικές σχέσεις που σημαίνουν για να τις μεταφέρω στο κείμενο της περίληψης.
Β. Συγγραφή περίληψης:
- Συνδέω τους πλαγιότιτλουςτων παραγράφων (για πολύ συνοπτικές περιλήψεις) ή καταγράφω τους πλαγιότιτλους καθώς και τις πιο σημαντικές λεπτομέρειες των παραγράφων, συνδέοντάς τα με κατάλληλεςδιαρθρωτικές λέξεις.
- Στη θεματική περίοδο της περίληψήςμου παρουσιάζω το θεματικό κέντρο του κειμένου.
- Χρησιμοποιώ (στην αρχή, τη μέση και το τέλος, χωρίς να κάνω κατάχρηση) εκφράσεις του πλαγίου λόγου(π.χ. ο συγγραφέας υποστηρίζει, τονίζει, επισημαίνει, αντιπαραθέτει, παρουσιάζει, συμπεραίνει, προσδιορίζει…)
- Ανά διαστήματα χρησιμοποιώ εκφράσεις που δηλώνουν τη συνέχεια του κειμένου, όπως: αρχικά, στη συνέχεια, ακολούθως, επιπρόσθετα, συμπερασματικά, καταληκτικά κ.ά.
- Χρησιμοποιώ όρους του κειμένου, μόνο όπου είναι απαραίτητο. Για παράδειγμα, διατηρώ τα κύρια ονόματα, τους επιστημονικούς και τεχνικούς όρους. Επίσης όσες λέξεις ή φράσεις του συγγραφέα δεν επιδέχονται ισοδύναμες ή συνώνυμες, τις διατηρώ ως έχουν.
- Δεν αντιγράφω ποτέ αυτούσιες εκφράσεις ή προτάσειςτου κειμένου (αν είναι απαραίτητο να συμπεριληφθούν, μπαίνουν σε εισαγωγικά).
- Εκφράζομαι κυριολεκτικάκαι όχι μεταφορικά.
- Δε σχολιάζωκαι δεν κρίνω το περιεχόμενο του κειμένου, έστω κι αν διαφωνώ μ’ αυτό.
- Δε μιμούμαι το ύφος του συγγραφέα.
- Δεν προσθέτω δικά μου σχόλια στην περίληψη.
- Δε διατυπώνω δικά μου συμπεράσματα.
- Δε γράφω τα παραδείγματα, παρά μόνο υπό προϋποθέσεις.
- Πιθανή αρχήτης περίληψης: «Στο κείμενο αυτό ο Χ / ο συγγραφέας κλπ. αναφέρεται/διερευνά…+ (Θ.Κ)»
- Πιθανό τέλοςτης περίληψης: «Τέλος / συνοψίζοντας / τελειώνοντας ο συγγραφέας προτείνει / συμπεραίνει / διαπιστώνει…»
Γ. ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ
- Η περίληψη γράφεται πρώτα στο πρόχειρο, όπου γίνονται οι απαραίτητες διορθώσεις, προσθαφαιρέσεις κλπ. και έπειτα μεταφέρεται στο καθαρό.
- Διαρθρωτικές λέξεις μπορούν να είναι οι ίδιες ή παρόμοιας σημασίας με εκείνες του αρχικού κειμένου.
- Θα πρέπει να περιοριστεί η χρήση αναφορικών προτάσεων (ο οποίος…, που…, κλπ.) και να συμπυκνωθεί το νόημα με τη χρήση προσδιοριστικών επιθέτων.
- Η πύκνωση του νοήματος μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση της παθητικής σύνταξης: λέγεται, αναφέρεται, υποστηρίζεται, κλπ.
Δ. ΑΡΕΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ για την αξιολόγησή της
- Περιεχόμενο:μεταφορά των βασικών ιδεών του κειμένου ( θεματικές περίοδοι και κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες της κάθε παραγράφου)
- Δομή:οι περίοδοι λόγου (τα βασικά νοήματα της περίληψης) πρέπει να χαρακτηρίζονται από συνοχή νοηματική και εκφραστική, δηλαδή να συνδέονται μεταξύ τους και να υπάρχουν αντίστοιχες διαρθρωτικές λέξεις, αντωνυμίες, λέξεις – κλειδιά.
- Έκφραση: Να υπάρχει εκφραστική αυτονομία και να μη χρησιμοποιούνται αυτούσιες φράσεις του αρχικού κειμένου (εξαιρούνται οι λέξεις – κλειδιά που είναι απαραίτητες για την κατανόηση του κειμένου).Να μη γίνεται κατάχρηση του πλάγιου λόγου («ο συγγραφέας πιστεύει, νομίζει, ισχυρίζεται…» κλπ.).
- Έκταση: Να μην ξεπερνά κατά πολύ το όριο των επιτρεπόμενων λέξεων (όριο + 10-15 λέξεις)
Γράφω σε πλάγιο λόγο, χρησιμοποιώντας συχνά φράσεις
ενεργητικής σύνταξης | ή παθητικής σύνταξης |
ο συγγραφέας αναφέρει, | π.χ. στο κείμενο αναφέρεται…. ή |
υποστηρίζει, | υποστηρίζεται…, τονίζεται…, |
εκφράζει την άποψη, | περιγράφεται…, |
τονίζει , | παρουσιάζεται… κλπ |
επισημαίνει, | |
σχολιάζει, | |
εκφράζει τον προβληματισμό τον, | |
θέτει το ερώτημα, | |
υπογραμμίζει την ανάγκη να, | |
συνεχίζει την ανάλυση του αναφερόμενος, | |
φέρνει παραδείγματα για να υποστηρίξει την άποψη πως/ότι…, | |
πραγματοποιεί μια ιστορική αναδρομή στο θέμα αναφερόμενος σε…, | |
αναζητά τα αίτια του φαινομένου σε…, | |
απαριθμεί τα αποτελέσματα…, | |
χρησιμοποιεί απόψεις μελετητών / αποτελέσματα ερευνών για να στηρίξει την άποψη πως… , | |
καταλήγει στο συμπέρασμα πως/ότι… |
Η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ
Ξεκινώ τη θεματική πρόταση της περίληψης ως εξής:
¨Το άρθρο, κείμενο κ.λπ. αναφέρεται, αφηγείται, περιγράφει, πραγματεύεται, ασχολείται με, έχει ως θέμα του κ.λπ
enot2_perilipsi_theoria_paradeigma