527 – 565: αυτοκρατορία Ιουστινιανού Α΄
α. Η πολιτική του: ένα κράτος, μία εκκλησία, μία νομοθεσία
β. Εσωτερική πολιτική
Κοινωνικός τομέας:
-καταστολή Στάσης του «Νίκα» (= εξέγερση των δήμων) σε συνεργασία με τη σύζυγό του, Θεοδώρα
-ενίσχυση αυτοκρατορικής εξουσίας
-περιορισμός δύναμης των δήμων (= αθλητικά σωματεία με πολιτική ισχύ)
-περιορισμός δύναμης μεγαλογαιοκτημόνων
-προστασία ελεύθερων αγροτών (γιατί πλήρωναν φόρους)
Θρησκευτικός τομέας:
Σκοποί του: α) επιβολή Ορθοδοξίας σε όλη την αυτοκρατορία
β) εκχριστιανισμός γειτονικών λαών
Τρόποι: 1) καταδίωξη οπαδών αιρέσεων και οπαδών αρχαίας θρησκείας
2) αναστολή λειτουργίας Νεοπλατωνικής Ακαδημίας Αθηνών (529)
3) φροντίδα για διάδοση χριστιανισμού σε γειτονικούς λαούς.
Νομοθετικός τομέας: Κωδικοποίηση (=αναθεώρηση-βελτίωση) Ρωμαϊκού Δικαίου
-Ιουστινιάνειος Κώδικας (= το σύνολο των νόμων που υπήρχαν πριν τον Ιουστινιανό)
-Πανδέκτης (= γνώμες Ρωμαίων νομικών)
-Εισηγήσεις (= εγχειρίδιο για τους νέους σπουδαστές της νομικής)
-Νεαρές (= όλοι οι νόμοι μετά το 534 μ.Χ. Οι μόνοι γραμμένοι στα ελληνικά)
γ. Εξωτερική πολιτική
Στόχος: Η ανάκτηση των ρωμαϊκών εδαφών στη δύση, τα οποία είχαν καταλάβει βαρβαρικά φύλα.
Τρόποι: 1) επεκτατικοί πόλεμοι και 2) αντιμετώπιση εισβολών
Πόλεμοι Ιουστινιανού:
α) στη Δύση:
1) κατά Βανδαλικού βασιλείου (Β. Αφρική) (533- 534) κατάκτηση
2) κατά Οστρογοτθικού βασιλείου (Ιταλία) (535 – 555) κατάκτηση
3) κατά Βησιγοτθικού βασιλείου (Ισπανία) ανάκτηση Ν. Α. παράκτιων περιοχών
β) στην Ανατολή:
Επειδή οι Πέρσες κατέλαβαν εκτεταμένες περιοχές:
Υπογραφή συνθήκης του 562 μ.Χ (Ιουστινιανός – Χοσρόης Α΄). Προσωρινή ειρήνη στην περιοχή.
γ) στα Βαλκάνια:
Σλάβοι και άλλοι λαοί εισβάλλουν στις ευρωπαϊκές επαρχίες αυτοκρατορίας
Ο Ιουστινιανός τους αντιμετωπίζει με:
- φρούρια και τείχη στη γραμμή Δούναβη και Χερσονήσου Αίμου
- διάθεση χρημάτων για εξαγορά ειρήνης
Αποτέλεσμα: Ανάκτηση της Δύσης αλλά εξασθένιση στρατού και άδειασμα κρατικών ταμείων.
δ. Κτίσματα και Αγία Σοφία
- Οικοδομικό πρόγραμμα ιδιαίτερα φιλόδοξο:
-κατασκευή πολλών αμυντικών έργων
-κατασκευή έργων κοινής ωφέλειας (δρόμοι, γέφυρες, υδραγωγεία)
-κατασκευή ναών
-κατασκευή Αγίας Σοφίας
- Αγία Σοφία: το λαμπρότερο κτίσμα της βυζαντινής τέχνης
-Χρόνος κατασκευής: 532 – 537
-Αρχιτέκτονες: Ανθέμιος και Ισίδωρος
-Ρυθμός: βασιλική μετά τρούλου
-Το εντυπωσιακότερο στοιχείο της: ο τρούλος της (τεράστιος, φωτεινός).
http://www.youtube.com/watch?v=BPEar4-NmKU